RAMMA HTE NAMHPAN MALU MASHA - I

Nanghpam malu masha ngu ai hta, Kani, nambat (4) ni sha nre, Kokin, Yama, Formula, Shabu, Marijuna zawn re ai tsi tawng ni mung lawm nga ai.

Kani ya ni gaw, kani hpe katsing sha ai, hkat bung galaw lu ai, ju nna wanhkut marawp ai, ntsin gayau la nna sai lam de samit hte htu bang ai ni galaw ma ai. Hpaw ya ni rai yang, No-4 hpe salik hta bang lu ai, wan nat nna wanhkut marawp ai, hka hte gayau nna sai lam hta samit hte htu bang ai ni galaw ma ai.

YAMA, FORMULA zawn re ai nanghpam tsi tawng ni gaw, lu sha ai masha hpe grai zet wa shangun ai tsi re. N-dai tsi ni sha yang, mahkawn hkawn mayu wa ai, ka mayu wa ai. Grai mani shaga mayu wa ai. Hkum atsang awang nga nna summwi hkan lam hkawm ai zawn nga wa ai. Tinang byin mayu ai hpe myit shingran pyaw taw chye ma ai.

N-dai majaw, ya na lam ntsa hkan wam dam hkawm ai ramma ni, yaw shada lam n-nga nna prat hka yawng yawng nga ai ramma ni hte, prat hpe myit htum myit daw nga ai ramma ni gaw, jahkring jahkra myit lawt lam lu na matu, shalan shabran la na matu, n-dai kani, No-4 hte, Yama, Formula zawn re ai nanghpam malu masha ni hpe chyam yu ai kaw na ya tai mat wa ma ai re.

N-dai nanghpam malu masha hta ya tai sai ni gaw, tsi nlu lu yang mung kut nna magyi nga ma ai. Tsi lu ngut yang mung, tsi bran nna ka hkawm, marawn hkawm ma ai. Prat a matu, dinghku a matu, kashu kasha a matu hpa n-myit sai. Hpa bungli mung n-galaw sai. Dai kani ya ni gaw, tinang hkum nan masha shajan tai mat ai hta n-ga, nta masha mare buga hpe jam jau jaw hpang sai.

N-dai nanghpam malu masha ni gaw, mari sha na matu laja ai re majaw, kani ya ni law malawng gaw, nanghpam tsi kajam lu na matu, nta kaw na manu dan ai arung arai ni lagu dut sha ma ai. N-ta kaw na rai ma yang, hitngbu ni hkan na, mare hkan na bai lagu hpang wa sai. Dai majaw, lagut kaba byin nna, rim hkrum yang, adup abyen hkrum, htawng bang katut nna, htawng kata na Yebet dap ni hta bungli shaja galaw nna si mat ai ni mung law law rai nga ai. Kani N0-4 hpaw htu ai kaw, n-san ai tsi samit ni hpe jawm lang ai majaw mung, Aids ana shakap la ai ni hti n-dang re. Kani ya tai mat ai shayi sha ni law malawng gaw, kani lu lu na matu, loi ai hku na gumhpraw tam wa ai re majaw, shawa dap ni hta prat sum mat ma ai.

Nuwa hpunau ni, 1839 kaw na 1860 lapran hta byin lai wa ai miwa mung kani majan a lam hpe anhte ni na ga na re. England, Francis hte American ni gaw, Miwa mung hpe shang gasat ai lam n-galaw shi ai shaloi, miwa mung de kani jashawn nna, miwa myusha ni hpe kani ya shawng shatai kau ma ai. Miwa myusha ni kani ya tai nna, n-jin n-ngut nga ai shaloi she miwa mung hpe shang gasat zingla lai wa ai da.

Tsawra ai wunpawng myusha ni, dai ni anhte a Jinghpaw mungdaw hta mung, kani majan byin taw nga ai hpe dum nga ai kun? Kani, N0-4 ni hpe, lam ntsa hkan, mare hkan, seng hkan ni sha nre, dakkasu jawng gawk kata hkan du hkra, n-dut n-dang wanglu wanglang dut mari sung lang nga ma ai. Kani jashawn ai ni kadai ni kun? kani dut ai ni kadai ni rai? dai hpe gaw hkrak n-chye ai. Raitim, kani, No-4 ni hpe lu sha nna, kani ya hpaw ya tai prat hten run nga ai ni gaw, anhte Wunpawng myusha ni rai nga ai.

Jinghpaw Mung kata kani No-4 ni hpe muk hpalak zawn, aloi sha dut mari sha nga ma ai. Kani dut ai shara hkan nga yang, kani lu ai ni gaw, asuya datsi jaw ai rung kaw datsi sa shaw na matu dingren nga ai mawdaw la ni zawn dingyang tsap nga ai hpe nang ngai mu chye lu na ga ai.

Mare buga hkan n-ta shagu ngu na daram, kawa rai na kun? kasha rai na kun? kani ya tai nga sa ga ai. Kani ya kasha langai lu ai Salang langai wa tsun dan ai hta, “nta kaw kani ya langai nga nna ngarai hkrum nga ga ai. Nta kaw na manu dan ai arung arai ni mung, shi dut sha nna yawng ma sai. Annu wa ni gaw, lagut damya htan na, anhte a kasha hpe grau hkrit ra nga ga ai. Sat kau ga ngu yang mung, mara lu na re majaw, lawan si wa u ga ngu nna she kyu hpyi nga n-ngai” nga tsun ai.

Dai ni anhte a myu hte mungdan a matu, nawku hpung a matu myit mada shara re ai, ramma shayi shadang sha ni law law gaw, kani majan hta kadawng bang nna si ru nga ma ai. Nuwa ni dum saga. Ramma ni hprang saga. Wunpawng myu sha ni kani majan hpe gast sa wa saga. Myu hpung htunghking ningbaw ningla ni, seng ang ai asuya ni, makam masham wenyi hpa awn ni, anhte a kashu kasha ni hpe kani majan kaw na hkye la na matu byin mai ai ladat yawng jai lang nna shakut sa wa ga.

No comments: