Shing gyim masha hpe Mung masa lam hku nna mung kan nga pra mung masha ni(politic -world’s citizen). Tsi hpaji(medicina)hku nna organ ngu ai hkrang ni hte gaw gap da ai re nga ma ai. Hpaga yung ga lam hku nna gaw bung li (economy–work). Buddha ni hku nna gaw Ngai san seng ai wa (I the pure). Hebrew masha ni gaw Yi hte la (maschio/fammina) nga nna lachyum shapraw da ai hpe mu lu ai.
Anhte christian masha ni hku nna shing gyim masha marai langai mi hpe kara hku lachyum shapraw ai hpe yu yu ga. Nang (shing gyim masha) gaw Karai Kasang a hkrang n sam hte bung nna sari sadang (dignity)hte hpring tsup nga ai wa rai nga ai n dai. Nang gaw dai ni anhte naw ku hpung hku nna daw jau tawn da ai, hkung ga lara di tawn ai wa rai nga ndai (You are served by the Church),
Chyum mung ga hta ka da ai hpe sum ru yu ga. (Bai karai kasang gaw, anhte gaw anhte hte a HKRANG sumla hte anhte a N SAM hte bung ai, shinggyim masha hpan ga ...Np.1,26 )
Matut nna,
(Nang a dum nga ai shinggyim masha hte, nang kawan yu nga ai masha kasha gaw hpa wa mi rai nga ahka? Nang shi hpe karai kasang hte loi mi sha shagrit da nna, ARAWNG SADANG hte HPUNG SHING KANG shi hpe ka up ya nu ai. Na a lata amu ntsa e nang shi hpe up shangun wu ai..Shk.8,4-8 )
Shing rai shinggyim masha hpe hpa arung arai hte mung shadawn nmai nga ai. Gadai masha wa hpe mung mana (stupid )ngu nna mung, anya ai wa ngu nna mung nmai tsun lu ai. Dusat langai mi zawn mung tsun shaga, shangun sha yam sha, roi rip lu na nrai. Tinang na hkum hpe tinang dut sha lu na nrai. Masha hpe mayam shatai nmai nga ai. mayam zawn mung nmai galaw ai, nmai dut sha ai. Tinang a kashu kasha ni hpe mung dut sha ai ladat nmai nga ai.
Shing gyim Masha ngu ai hpe dai ni na ten hta marai (person) nga nna shamying da ai hpe mu lu ai. Shing rai nna person ngu ai gaw marai hkum langai mi rai nga ai, greek ga rai nga ai la chyum gaw manbam (mask) ngu ai lam rai nga ai. Hpa majaw manbam ai ni rai ga ta.? Marai langai mi a lam hpe anhte tup hkrak n chye sawk sagawn lu ai lam ni law law nga ai majaw rai nga ai. Mung sung gasung ngu ai (mystery) hte hpring ai hkrung nga ai arai langai mi rai nga ai.
N dai marai (person) a lam loi mi yu yu ga. Karai Kasang gaw trinity ngu ai; Atai langai marai masum Karai Kasang rai nga ai (three persons one God).
Mare, myu kaba hkan masha law law nga nga ma ai. Nang hte mying bung ai ni mung nga ma ai, asak bung ai ni , hpraw n sam bung ai ni law law mung nga na rai ma ai. Rai tim nang gaw nang sha rai nga ndai. Nang zawn san ai ni nga tim nang nrai. Nang kaga nnga ai. Nang langai chyu sha mung kan ga kaw nga ai. Nang galaw ai akyu hpe nang hkam sha na rai nga ai. Mare langai kaw lagut langai mi nga yang mare masha yawng hpe rim la htawng bang nra nga ai. Dai lagut hte sha seng nga ai. Nang kam sham ai gaw nan hpe hkye la na rai nga ai.
Marai (person) hkum ding dek shagu gaw tinang ra sharawng ai hte maren chye chyang wa lu ai, lata la lu ai, daw dan lu ai. Tinang na tinang nga nna nga lu ai . Tinang lagaw tinang tsap lu ai. Ti nang a Kam maka tinang ka la lu ai. Wang lu wang lang tsun shapraw lu ai. Ka shapraw lu ai. Tinang galaw ai mara gaw tinang hte sha seng ai . Rai tim Karai Kasang hpe lata la mai ai nrai. Dai gaw chye ju lam hte seng nga ai.
Marai (person) shagu hpe Karai Wa jaw da ai chyeju kum hpa gaw maren mara rai nga ai. Rai tim dai kum hpa gaw Daw jau ai lam (service) rai nga ai. Nang daw jau ai amu hpe n’galaw yang Karai Wa jaw da ai chyeju kum hpa hpe shamat kau ai wa rai nga ndai. Ga shawn; shani tup nang gawk kata kaw chying hka pat nna rawng nga nna hpa mung n’galaw nna nga nga yang gaw nang mara lu nga ndai. Hpa majaw nga yang nang kaja ai bung li hpe n’galaw nga ndai. Manang wa hpe n daw njau nga ndai. Mai kaja ai a mu nang n’galaw nga ndai.
Marai shagu gaw tinang hkum hpe tinang sumru yu chye ai ni rai nga ga ai. Intelligence hte will ngu ai nga nga ai. Du sat ni gaw will ngu ai sharawng ai lam chyu sha nga ai. Machye machyang ngu ai intelligence nnga nga ai. Shing rai anhte gaw kaja ai nkaja ai hpe lata la, gin hka chye ga ai.
Marai shagu gaw tinang hkum hpe ding lik yu chye ai zawn manang wa hpe mung ding lik yu chye nga ai. Bai manaw manang ni hte mung matut mahkai chye nga ai. Dai manaw manang ni hte tinang a makau grup yin kaw Karai Kasang hpe tam la chye ra ga ai. Shanhte kaw nna shang lawt ra ai zawn , shanhte kaw mung shamyet shing byi ra nga ga ai ( dependance and independance).
Shing rai marai shagu gaw tinang hkum hpe tsaw ra ai zawn manang wa hpe mung tsaw ra na lam ndai hku ka da nga ai. (dai madu, na a Karai Kasang hpe, na a myit kraw lawang mahkra hte, na a myit masin mahkra hte, na a n-gun lagaw mahkra hte, nang tsaw ra lu na dai, na a hting bu wa hpe mung na a hkum hte maren nang tsaw ra lu na ndai. Mk.12,30-31)
Dai ni na ten hta nawku hpung nrai, Karai Kasang a mung dan hpe gaw de wa na rai nga ga ai. (not only the Church but the kingdom of God). N dai kingdom of God gaw grau nna dam lada nga ai. Masha marai shagu, mung kan masha yawng shang lawm ai uhpung rai nga ai. Shing rai dai ni anhte gaw Karai Kasang a mung dan (kingdom of God) n dai ding hta ga ntsa du wa na matu hkan shatup ra nga ga ai.
Dai lam ni gaw, teng man lam, shim lum lam, rap ra lam, bawng ring lam, simsa lam ni rai nga ai. Bai nawku hpung a makam masham hte seng ai mung sung lam ni rai nga ai; kam sham lam, myit mada lam, tsaw ra lam hta hkan sa ra ga ai. Dai hte masum hta tsaw ra ai lam hta grau nna galu kaba wa ra nga ga ai. Tinang hpa wa mi rai tim, kade kaba ai amu mi galaw tim dai tsaw ra myit hte nrai yang na a myi man hpe Karai Wa yu ra sharawng na nrai nga ai. Gasat kala lam hpe n-gun jaw ai lam ni sadi ra nga ga ai.
Hpa majaw nga yang manang wa hpe tsaw ra ai lam gaw dai ni na anhte a nga sa lam a ning pawt rai nga ai. Manang wa nga yang Jinhpaw a myu hpe sha, myen amyu hpe sha, asia dan masha hpe sha tsaw ra mai ai nrai, hpraw ai, chyang ai, hkyeng ai, mut ai ni yawng hpe tsaw ra lu na rai nga ai ai
Ndai lam ni gaw antropolocentrism hpe madung da ai ladat rai nga ai. Shinggyim masha hpe madung da ai lam, Hkye hkrang la ai lam gaw shinggyim masha yawng a matu re ngu ai lam, Karai Kasang gaw shinggyim masha yawng a matu re ngu ai lam rai nga ai.
Anhte hte rau a nga nga ai madu hpe tinang a makau mayang kaw mu nna shi a shaga ai nsen hpe mung na la let,.. Ngai nang e nga nga nngai nga nna anhte yawng htan lu na chyeju shi jaw ya u ga. Hkum hkrang, myit masin, wenyi yawng hkam ja nga myit ga law.
Sara Yawhan N-hkum Naw Seng
Via urbano VIII, 16
Roma. Vatican
No comments:
Post a Comment