NTSA LAM SHA YU CHYE AI MYIT


Lani mi na ninghtoi hta Mungkan hta mying gumhkawng ai Harvard Dakkasu de Dinggai langai hte Dingla langai sa wa ai. Shan yan gaw Dakkasu a jawng up kaba hte hkrum shaga na matu sa wa ai rai nga ai. Jawng up wa a rung chyare hpe jawng up hte hkrum shaga mayu ai lam tsun wu ai. Shaloi chyare wa gaw shan yen a gawng shingyan, bu hpun palawng ni hpe yu nna jawng up wa hte hkrum mayu yang gaw la ra na re la ga ja ja hte gadun dawk tsun dat wu ai. Dinggai yan Dingla mung jawng up hte lu hkrum na matu lahkum hta dung la nga nu ai.

Hkying hkum mi daram na tim jawng up hpe n jahkrum ya yang gaw ndai Dinggai yan Dingla wa mat na re ngu myit let Chyare wa gaw shi bungli hpe sha matut galaw nga ai. Bu hpun palawng hkik hkam, tsawm tsawm htap htap bu hpun mawn sumli sa ai masha ni hpe gaw mani sumsai rai hkap tau la nna jawng up wa a rung gawk de hkan sa ya ya rai nga ai.

Dingla wa gaw myit galu ai hte makau na shi laika hpe la nna hti dung nga ai. Dinggai jan gaw chyare wa yu dat shagu mani sumsai rai mani dan dan rai nga ai. Hpang jahtum chyare wa gaw myit n galu ai myi man nsam hte dai Dinggai yan Dingla hpe Jawng up wa a rung gawk de shang na ahkang jaw dat nu ai.

Jawng up wa a rung gawk de du ai shaloi mung, Jawng up wa gaw Dinggai yan Dingla hpe pawt singdawng ai, myit n galu ai myi man nsam hte hpa majaw sa ai lam san dat wu ai.

Shaloi Dinggai jan gaw, “laga gaw nre, an hta kasha langai nga ai, Shi gaw ndai Dakkasu  kaw laning mi sha jawng lung la nna nmyit mada ai si mat wa ai. Dai majaw an a kasha a matu ndai jawng wang hta masat masa langai ngai galaw ya mayu na sa ai rai ga ai,” ngu tsun dat wu ai.

Dinggai jan dai hku tsun dat ai shaloi, jawng up wa gaw nrai dum ai nsam hte, “ndai jawng kaw jawng lung wa ai ngu majaw sha nanhte kasha a sumla ‘status’ ndai jawng kaw n lu da ai,” ngu nsen manaw ja ja hte tsun dat wu ai. 

Dai shaloi Dinggai jan bai matut tsun ai gaw, “Oh.., an na kasha a sumla ‘status’ tawn na matu tsun ai nre, ndai jawng wang hta jawng langai gap ya na ngu ai she re,” ngu bai tsun dat wu ai.

Shaloi Jawng up gaw, myi she shagan kau hkra rai shan yan a gawng shingyan, bu hpun mawn sumli lam ni hpe bai yu nna, “jawng langai gap na matu gumhpraw dollar sen kaba ma ai lam nan yan chye gaw chye myit ni,” ngu yu kaji ai nsam hta bai san dat wu ai.

Dai shaloi Dinggai jan gaw, Dingla wa hpe gahtep nna “gumhpraw sen kaba sha ma ai da, dai rai yang anhte a Dakkasu hpe anhte nan gap la ga,” ngu si mani ai tsun nna dai jawng kaw na wa mat nu ai da. Jawng up wa mung dai ni gaw myit n gring ai ni hte hkrum ai nga nna shi chyu anyam let ngam nga nu ai.

Harvard Dakkasau jawng up wa gaw, hpang shani hta, Shi Laika hta Sahti kaba Mr hte Mrs Leland Standford kaw nna Standford Dakkasu hpe gaw gap sa wa na re lam n dau laika hpe  mu hti hkrup ai shaloi mau ai hte yawn ai hte shi hpe sa hkrum ai Dinggai yan Dingla gaw Sahti kaba yan re lam hpe chye mat ai.

Standford Dakkasu hpe Dollar Wan kaba ma gaw gap nna, 1891 ning kaw hpaw hpang wa ai. 1930 ning du hkra jawng shabrai nla ai sha hpaw lai wa ai. De hpang e she Dakkasu shang manu ni hpe la wa ai re lam chye lu ai.

Lahta na mabyin lam zawn sha, anhte hta mung masha nsam hpe sha yu nna, htang kaji, yu kaji ai lam ni byin chye nga ga ai. Karai Kasang gaw anhte shinggyim masha ni yawng hpe maren mara sha hpan da nna, maren mara sha shaman chyeju ni hpe ru jaw ya nga ai. Rai tim, nkau mi hpe gaw grau nna shaman chyeju jaw ya ai zawn anhte mu chye nga ga ai. Dai gaw tinang a Karai Kasang hpe hkrit hkungga ai, shakut shaja ai lam hta hkan nna Karai Kasang gaw shaman ya ai lam rai nga ai. Dai majaw anhte a sak prat hta mung manang wa hpe yu kaji ai, yu roi ai lam ni n byin hkra shakut sa wa let, Karai Kasang kaw na shaman chyeju grau grau hkam la lu hkra sak hkrung hkawm sa wa nga ga law.

Sara Paul Kaiji Naw Naw
2/5/2014

The Rejection That Led to the Founding of Stanford University hpe htuk manu hkra ga gale da ai re.

No comments: